Je bent je bewust van je houding. Misschien heb je geïnvesteerd in een ergonomische stoel, doe je trouw je oefeningen om je core te versterken, of heb je een alarmpje in je hoofd dat elk half uur zegt: “Schouders laag, borst vooruit.”
Je corrigeert jezelf met wilskracht. En dat werkt… voor ongeveer twee minuten. Zodra je aandacht verslapt – omdat je een mailtje tikt of in een vergadering zit – veer je onverbiddelijk terug in die ene, bekende houding. Die opgetrokken schouders. Die ingezakte borstkas. Of juist die kaarsrechte, strakke rug.
Vaak oordelen we dan over onszelf: “Ik heb zwakke spieren” of “Ik heb geen discipline”. Maar ik wil je vandaag een ander perspectief bieden. Je spieren zijn niet slap en je discipline mankeert niets. Je vecht simpelweg tegen een mechanisme dat veel sterker is dan je wilskracht.
Je vecht tegen je eigen geschiedenis.
Je biografie wordt je biologie
We zien onze houding vaak als iets mechanisch. Maar in de wereld van Fascia (bindweefsel) en lichaamsgerichte therapie weten we: Fascia heeft een geheugen.
Wat wij ‘houding’ noemen, is vaak een gestold overlevingsmechanisme uit het verleden. Wilhelm Reich, een van de grondleggers van dit werk, noemde dit “Lichaamspantser” (Body Armor). Het is een patroon van chronische spanning dat je ooit onbewust hebt aangenomen om jezelf te beschermen tegen stress, emotie of overweldiging.
Je biografie is letterlijk je biologie geworden.
Waarom wilskracht het verliest van veiligheid
Waarom werkt dat corrigeren (“rechtop zitten!”) dan niet? Omdat wilskracht een proces is van je denkende brein. Maar je lichaamspantser wordt aangestuurd door je autonome zenuwstelsel en je fascia.
Zolang jouw systeem diep vanbinnen ‘denkt’ dat het veiliger is om klein te zijn (ineengedoken) of juist constant ‘aan’ te staan (kaarsrecht), zal het elke fysieke correctie die jij met je hoofd bedenkt, direct ongedaan maken zodra je even niet oplet. Je lichaam kiest altijd voor de waargenomen veiligheid van het oude patroon.
Het is alsof je een ridderharnas draagt dat is vastgeroest. Je kunt proberen je arm te strekken, maar het metaal duwt je terug.
Het Harnas: Van beschermer naar beperker
Zie dit pantser niet als een fout. Benader het met zachtheid en zelfs dankbaarheid. Er was ooit een tijd dat dit harnas je heeft geholpen. Het hielp je om door te gaan in een moeilijke tijd, om kritiek te verduren, of om jezelf staande te houden. Het was nuttig.
Maar inmiddels is de situatie veranderd. Je bent veilig, je bent volwassen. Alleen… je lichaam heeft de memo nog niet gekregen. Het korset dat je ooit beschermde, begint je nu af te knellen en je vitaliteit te beperken.
De Anatomie van je Karakter
Hoe ziet zo’n harnas eruit? In de fascia-wetenschap zien we dat specifieke cellen (myofibroblasten) zich onder invloed van langdurige stress vastzetten en het weefsel verstijven. Dit gebeurt niet willekeurig, maar vaak in herkenbare patronen (Archetypes):
- De Verdrager: Heb je het gevoel dat je alles binnenhoudt? Vaak zien we hier een korte nek, een ingetrokken bekken en een massieve spanning in de diepe buikspieren (psoas). Je harnas zegt: “Ik zal het wel dragen, ik klaag niet.”.
- De Perfectionist: Is jouw rug altijd kaarsrecht en vind je het moeilijk om echt te leunen? Dit pantser voelt vaak hard en onbuigzaam aan de achterkant. Je systeem staat altijd ‘aan’ om fouten te voorkomen. De les is: “Ik moet perfect zijn om geliefd te zijn.”.
- De Strijder / Inspirator: Heb je vaak een opgeblazen borstkas, schouders breed, alsof je jezelf groter maakt? Dit pantser zet de borstkas vast in de inadem-stand. Alle energie zit hoog, klaar voor actie of leiderschap, maar het contact met de grond (je rust) is soms ver te zoeken.
Uitnodigen om te smelten
Je kunt een emotioneel pantser niet “wegdenken” of los-stretchen. Als je aan een pantser trekt, trekt het vaak harder terug.
De oplossing ligt in het creëren van veiligheid, zodat het pantser mag smelten. In mijn praktijk bij eNurgy werken we niet tegen je houding, maar mét je houding. We erkennen dat die spanning er zit met een reden.
Door specifieke, trage aanraking nodigen we de myofibroblasten (die bouwers van je harnas) uit om hun grip los te laten. We geven het zenuwstelsel het signaal: “De oorlog is voorbij. Je mag je uitrusting neerleggen.”
Samenwerken met je systeem
Blijf vooral letten op je houding; dat bewustzijn is prachtig. Maar als je merkt dat je telkens terugveert, zie dat dan niet als falen. Zie het als een signaal dat er een diepere laag is die om aandacht vraagt.
Ik nodig je uit om samen te onderzoeken welk pantser jij nog draagt, en of het tijd is om het stukje bij beetje, in alle zachtheid, af te leggen.
Je hoeft het niet alleen te dragen.
Wil je onderzoeken welk pantser jij draagt?
Soms is je hoofd klaar om los te laten, maar houdt je bindweefsel nog vast. In een sessie Integratief Lichaamswerk nodigen we jouw beschermingsmechanisme uit om te verzachten, zodat er weer ruimte ontstaat voor wie je nu bent.
